Q: จุดเริ่มต้น แรงบันดาลใจในการค้นค้นผลงาน

ดร.ศานต์: จุดเริ่มต้นเรามาจากการสำรวจและการสัมภาษณ์ผู้ประกอบการ ปัญหาก็คือระยะเวลาหมักปลาร้าใช้เวลาค่อนข้างนาน ประมาณ 1-2 ปี เร็วที่สุด 6 เดือน เราได้ออกไปคุยกับผู้ประกอบการจึงได้โจทย์กลับมาว่าจะผลิตปลาร้ายังไงให้ใช้เวลาสั้นที่สุด จาก 1 ปี เป็น 4 เดือน หรือเร็วที่สุด เมื่อผลิตได้เร็ว ก็ขายได้เร็วขึ้นด้วย

ดร.ชื่นจิต: แต่ยังต้องคงลักษณะดั้งเดิมไว้

ดร.ศานต์: เร็วขึ้นแต่ต้องมีกลิ่น รส เนื้อสัมผัส สี รสชาติเหมือนเดิม อร่อยเหมือนเดิม แต่ระยะเวลาที่ใช้จาก 1 ปี เป็น 4 เดือน นี่ก็เป็นที่มาของงานวิจัยชิ้นนี้

Q: มีต่อยอดงานวิจัยชิ้นอื่นไหม ที่เกี่ยวกับเรื่องปลาร้าให้ครบวงจร

ดร.ชื่นจิต: หลังจากที่เราได้กล้าเชื้อปลาร้าชีวภาพพร้อมใช้งานแล้ว เราได้ทดลองใช้หมักปลาร้าที่มีเอกลักษณ์คงเดิม นำเอาปลาร้าที่หมักจากกล้าเชื้อปลาร้าไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์จากเครือข่ายงานวิจัย จะได้ผลิตภัณฑ์ออกมา 2 ตัว ได้แก่ ปลาร้าผงที่สามารถประกอบอาหารได้หลายรูปแบบ เอาไปทำเป็นน้ำปลาร้าก็ได้ โดยผสมน้ำหรือนำไปใส่ผลิตภัณฑ์อาหารอื่นๆ เพื่อได้กลิ่นรสของปลาร้า อีกชิ้นเป็นปลาร้าฟู ลักษณะจะคล้ายกับน้ำพริกแห้ง หรือคลุกกับข้าวก็ทานได้หลากหลาย เรายังจัดทำคู่มือวิธีใช้หัวกล้าเชื้อ โดยบอกถึงวิธีการใช้งานอย่างไรให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด ผลิตออกมาในลักษณะไหน ควบคุมการผลิตอย่างไร รวมไปถึงถ้าผู้ประกอบการขยายผลไปถึงการทำธุรกิจอุตสาหกรรม จะต้องมีข้อกำหนด หรือขออนุญาตอย่างไรบ้าง เรารวบรวมข้อมูลเหล่านี้ไว้ในคู่มือเรียบร้อยแล้วค่ะ