อีกหนึ่งความสำคัญของการเก็บหลักฐาน คือการ ‘ระบุตัวตน’ บุคคลผู้ทรงอิทธิพลในช่วงระยะเวลานั้น ๆ ว่าเป็นบุคคลที่มีตัวตนจริงในอดีต มีถิ่นที่อยู่อาศัยบริเวณใด และมีการเกี่ยวข้องกับผู้มีชื่อเสียงท่านใดบ้างจากการจารึกชื่อผู้ว่าจ้างให้คนจารใบลานเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา ทั้งยังได้เห็นถึงการกระจายตัวของข้อมูล แม้จะใช้เวลาในการรวบรวม แต่ก็เป็นจิ๊กซอว์ชิ้นสำคัญที่เข้ามาเติมเต็มหน้าประวัติศาสตร์ของล้านนามากยิ่งขึ้น

“นอกจากเนื้อหาส่วนใหญ่ที่มาจากพระไตรปิฎกแล้ว ในหน้าสุดท้ายมักจะมีการบันทึกถึงผู้จารคัมภีร์ ผู้ว่าจ้าง ผู้ที่ต้องการอุทิศให้ หรือรวมไปถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้น เช่น ในขณะจารคัมภีร์เกิดน้ำท่วม เป็นต้น เรายังค้นพบว่า ผู้ชายมีบทบาทสำคัญในการจารคัมภีร์เป็นหลัก ส่วนผู้หญิงนั้นจะมีส่วนร่วมในบรรจุภัณฑ์ ได้แก่ ศิลปะการทอผ้าห่อคัมภีร์ สายสนองจากเส้นผม (เชือกร้อยใบลานให้เป็นเล่ม) รวมไปถึงการให้การสนับสนุนในการทำคัมภีร์ โดยมีความเชื่อกันว่า การทำคัมภีร์ใบลานเป็นกุศลอันแรงกล้า ช่วยสืบต่อพระศาสนา แม้จะมีบ้างที่ผู้หญิงเป็นผู้จารใบลานแต่ก็มีส่วนน้อย ซึ่งหลักฐานนี้เองสามารถนำไปต่อยอดการตีความถึงสังคมในช่วงนั้นได้เป็นอย่างดี”

อาจารย์ ดร.จนัธ เที่ยงสุรินทร์ ผู้ร่วมขบวนธรรมจากภาควิชานฤมิตศิลป์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เข้ามาช่วยผูกโยงเรื่องราวระหว่างชุมชนและผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น ซึ่งได้ข้อมูลมากจากตำรายาโบราณที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลาน โดยหยิบยก ‘น้ำผึ้ง’ หนึ่งในตัวยาจากธรรมชาติที่มีการบริโภคอย่างแพร่หลายตั้งแต่สมัยพุทธกาล นอกจากนี้ ปัจจุบันยังเป็นผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นที่สร้างอาชีพให้กับผู้คนในชุมชนมาอย่างช้านานอีกด้วย “เนื้อหาในคัมภีร์มักจะครอบคลุมเรื่องราวต่าง ๆ รอบตัว รวมถึงมีตำรายาผสมอยู่ในคัมภีร์ใบลานด้วย เราพบว่ามีน้ำผึ้งถูกกล่าวถึงในฐานะส่วนผสมของยา ซึ่งมีชุมชนเล็ก ๆ แห่งหนึ่งในตำบลสันทะ จังหวัดน่าน ที่เป็นกลุ่มเกษตรกรผลิตน้ำผึ้งเป็นอาชีพ เราจึงผูกโยงเรื่องราวระหว่างคัมภีร์ใบลานโบราณไปสู่การพัฒนาตัวสินค้าให้มีนวัตกรรมมากขึ้น” ดร.จนัธกล่าว